در این دوره انسان هنوز به دنبال رفاه است اما از طرفی متوجه خطرات زیست محیطی ای که بهره برداری های بی رویه او از طبیعت به وجود آورده و می تواند سبب به خطر افتادن حیات خود و نابودی کره زمین شود     می گردد . به همین جهت انسان ها سعی بر همراهی با مسیر طبیعت کردند تا از آسیب دیدن آن جلوگیری کنند و در عین حال دستاوردهای فن آورانه تمدن خود را نیز فراموش نکردند و هدف را بر سازگار کردن صنعت خود با طبیعت نهادند . این هدف سبب شکل گیری جریان های جدیدی در حوزه های مختلف علمی و هنری شد .

با این تعاریف مجموع مدل های تعامل انسان با طبیعت و رفتار او در طول تاریخ را می توان می توان به طور خلاصه و کلی در جدول زیر جمع بندی نمود .

 

 

 

 

 

 

	ارگانیک	فرا ارگانیک		سلطه بر طبیعت	شبه ارگانیک صنعتی
عنوان	شکار	دام	کشاورزی	صنعت	اطلاعات
سطح نیاز	امنیت	آسایش		رفاه	رفاه کنترل شده
تعریف خدا	الهه های طبیعی با چهره های نمادین	شکل گیری ادیان با قوانین گسترده و تعریف مجرد از خدا		بی خدا	بی خدا
تعریف انسان	جزئی از طبیعت	همسو کردن طبیعت با خود در عین احترام به اصول آن		سلطه طلب و در مقابل طبیعت	سلطه طلب و ناچار به هماهنگی با طبیعت
رابطه با طبیعت	وحشی	عملکردی		صنعتی،مصرفی و لذت	نقد صنعتی
رابطه با حیوانات	شکار	پرورش		سلطه	سلطه و دوستی
رابطه با گیاهان	شکار	شکار	پرورش	سلطه	سلطه و دوستی
ویژگی هنر	تمرینهای زندگی،رقصها و بازیها	بر اساس نیازهای زندگی سیار	نمادگرایانه	اختراع به جای اکتشاف	ترکیب صنعت و اشکال طبیعی
دوره زمانی	عصر حجر	حدود 10000 سال پیش	حدود 8000 سال پیش	آغاز انقلاب صنعتی	نیمه دوم قرن بیستم

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع ارشد معماری : طراحی مجتمع تجاری–تفریحی با رویکرد طبیعت گرایی با تاکید بر سازواره های طبیعی

جدول 3-3-مدل ها و ویژگی های تعامل انسان و طبیعت در طول تاریخ ( نقره کار،بیتا : 223 )

3-3-5-  مدل های تعامل انسان و طبیعت در ایران

ایران به لحاظ ارتباط با طبیعت در طول تاریخ سیری مشابه مدل های مطرح شده داشته است . ردپای مدل ارگانیک و فرا ارگانیک را می توان به طور کلی در تاریخ ایران مشاهده کرد .در عصر حاضر نیز با تمام تغییراتی که در الگوی زندگی ایرانیان شکل گرفته ، اما هنوز هم می توان نمونه های اصیلی از مدلدوره های دام و کشاورزی را در زندگی عشایر و ایلات غرب ، و روستاهای غرب و شمال کشور دید . وقوع انقلاب صنعتی و دوره نوگرایی در غرب همزمان با اواخر حکومت پادشاهان قاجار در ایران است . از این رو از همین زمان به واسطه تعاملات و یا به عبارت بهتر واردات فرهنگی ای که صورت پذیرفت ، نگرش صنعتی و سلطه بر طبیعت به صورت دفعی بین خواص و عوام این سرزمین نفوذ می کند که تا به امروز ادامه دارد .نکته مهم این است که این نگرش وارداتی تنها به صورت شکلی نمایان می شود و محتوای این جریان مغفول می ماند ، از این رو بر فرهنگ ایرانی تاثیر عمیقی می گذارد و بین انسان و طبیعت شکاف بزرگی حاصل می شود . صنایع دستی و فرهنگی کشور جای خود را به صنایع ماشینی غربی به همراه فرهنگ وابسته به خود می دهند . این دوره از تاریخ ایران را    می توان متناظر با مدل سلطه بر طبیعت ( دوره صنعت ) دانست . مدل شبه ارگانیک صنعتی در غرب از اواخر قرن بیستم شکل می گیرد و با فاصله زمانی کوتاهی مبانی نظری آن در ایران نیز بازتاب پیدا می کند . دلیل این تاثیر سریع را می توان عدم قطع کامل ارتباط ایرانی با طبیعت به خاطر رابطه معناداری که ریشه در تاریخی طولانی دارد ، دانست . ذکر این نکته ضروری است که مدل شبه ارگانیک صنعتی هنوز در ایران به طور کاربردی بروز و ظهوری پیدا نکرده است که یکی از دلایل آن عدم تناسب مبانی نظری آن با شرایط امروز ایران از ابعاد مختلف است . برای پیدا کردن راهکار مناسب که به عنوان رابطه با طبیعت و مبانی نظری مسیر حرکت تعامل انسان با طبیعت در کشور را روشن نماید و با مبانی اعتقادی جامعه هماهنگی داشته باشد لازم است به بررسی تعامل انسان و طبیعت از منظر قرآن پرداخته شود تا زمینه های مناسب از آن استخراج گردد .